Hypermobiliteit
Wat is hypermobiliteit?
Hypermobiliteit wordt ook wel hyperlaxiteit of overbeweeglijkheid genoemd.
Bij hypermobiliteit heeft een gewricht meer bewegingsmogelijkheden dan normaal. De gewrichten zijn minder stabiel en kunnen hierdoor verder dan normaal bewegen en vaak overstrekken. Vaak merk je dit aan je vingers, knieën en wervelkolom. Het is een (erfelijke) aanleg dus geen aandoening.
De stabiliteit van een gewricht wordt bepaald door de vorm van het gewricht, de kwaliteit van gewrichts- kapsel en banden en de spierspanning in de spieren rondom het gewricht. Ook bindweefsel speelt een rol. Door veranderingen in het bindweefsel krijgen de gewrichtsbanden en het kapsel meer elastische eigenschappen.
Hypermobiliteit hoeft geen klachten te geven. Bij overbelasting door intensief sporten of zware arbeid kunnen er wel klachten ontstaan of zelfs toenemen. De spieren moeten harder werken om je gewricht(en) stabiliteit te geven. Spier- of gewrichtsklachten door hypermobiliteit wordt het HyperMobiliteitsSyndroom (HMS) genoemd.
Veel voorkomende klachten
- Pijn, vaak over meerdere gewrichten, kan acuut en/of chronisch zijn. Vaak beginnen klachten al in de kindertijd met enkel- en of knieklachten.
- Sneller overbelast.
- Verminderde bewegingscontrole en lichaamsgevoel. Dit kan leiden tot (sub)luxatie (schouder uit de kom), dislocatie (knieschijf) en instabiliteit.
- Verminderde propriocepsis. Dit betekent dat het lastiger is te weten waar je lichaam zich bevindt in de ruimte en hoe het beweegt. Sensoren in spieren, pezen en gewrichten geven informatie door aan het zenuwstelsel en de hersenen, die vervolgens signalen terugsturen naar de spieren om de beweging te coördineren en aan te passen. Het is essentieel voor het uitvoeren van complexe bewegingen en coördinatie. Bij hypermobiliteit kun je dus door de verminderde propriocepsis moeilijker bijsturen. Daardoor komt verzwikking van de enkels bijvoorbeeld frequenter voor. Lees ook ons uitgebreide blog over dit onderwerp!
- Stijfheid als gevolg van compensatie in het lichaam. Bijvoorbeeld een te korte hamstring (spier aan achterkant bovenbeen), belemmert het kantelen van bekken bij voorover buigen, waardoor er meer buiging in onderrug komt en klachten ontstaan.
- Slechte houding, doordat hypermobiele mensen vaak “hangen” in hun gewrichten.
- Grotere kans op artrose (slijtage) als gevolg van overbelasting.
- Bij veel sporten is er meer kans op blessures door de (over)rekbaarheid van de gewrichten t.o.v. mensen zonder hypermobiliteit. Bij enkel-belastende sporten, zoals volleybal en handbal, is deze kans nóg groter.
Wat kun je doen | praktische tips
Voor mensen met hypermobiliteit is een goede, stabiele wandelschoen en/of hardloopschoen essentieel voor comfort, stabiliteit en blessurepreventie. Omdat de klachten vaak beginnen in de kindertijd is het zeer belangrijk dat juist kinderen goede schoenen dragen met voldoende steun en stabiliteit. Het LoopCentrum heeft ook voor deze doelgroep goede wandel- en hardloopschoenen.
- Wandelen met hypermobiliteit – Een (half)hoge wandelschoen omsluit het enkelgewricht beter, dit geeft mechanisch meer steun. De proprioceptische werking kan daarnaast extra zorgen voor meer stevigheid en stabiliteit.
- Hardlopen met hypermobiliteit – Door hypermobiliteit kunnen de gewrichten van de benen, enkels en heupen verder doorbewegen en mogelijk overstrekken. Hierdoor neemt het risico op overbelasting of blessures toe. De functioneel juiste schoen passend bij jouw looppatroon is extra belangrijk.
- Kinderen met hypermobiliteit hebben vaak baat bij stevige, stabiele schoenen. Sport is goed voor kinderen met hypermobiliteit. Wanneer kinderen bij bepaalde sporten die meer belastend zijn (zoals volleybal, turnen, handbal), pijnklachten krijgen, dan is het beter deze sporten minder intensief te beoefenen of een andere sport te kiezen.
- Proprioceptieve training kan worden gebruikt om het lichaamsbewustzijn en de coördinatie te verbeteren.
- Een goede spierconditie is van groot belang. Het kan helpen om de spieren rondom het gewricht dat hypermobiel is, sterker te maken. Een fysiotherapeut kan de juiste adviezen geven om daadwerkelijk de juiste spieren te gaan trainen, een goede houding en manier van bewegen aan te leren.
- De Falke Stabilizing sok geeft extra ondersteuning aan het enkelgewricht.
- Bandages kunnen de kans op klachten en blessures verminderen. Overleg gebruik van dergelijke hulpmiddelen altijd met een specialist.
- Een podotherapeut kan mogelijk pijnklachten verminderen bij chronische voetklachten. M.b.v. maatwerkzolen kunnen de voeten extra ondersteund worden waardoor de spieren minder snel overbelast en vermoeid raken.
- Zowel tijdens dagelijkse werkzaamheden als bij sporten dien je zoveel mogelijk herhaalde bewegingen (monotoon werk) en werken boven het hoofd te vermijden.
- Het is voor alle mensen, maar zeker voor mensen met hypermobiliteit belangrijk om goed naar het lichaam te luisteren. Pijnklachten kunnen een signaal zijn dat de gewrichten overbelast zijn. Onderzoek hoe dit komt en pas je activiteiten aan.
- Aangezien hypermobiliteit een aanleg is, kan het niet worden behandeld met medicijnen.
Hypermobiliteit kan een belemmering vormen voor wandelaars en hardlopers, maar het dragen van de juiste schoenen kan klachten verminderen. De juiste schoen kan helpen de voeten en enkels te stabiliseren en pijn en vermoeidheid te verminderen. Om de juiste keuze te maken helpen onze deskundige adviseurs je graag!
Maak een afspraak