Waterdichte kleding
Ademende waterdichte kleding
Voor de Nederlandse weersomstandigheden, die nat en koud kunnen zijn, is het fijn om een waterdichte outfit te hebben. Op de vraag of je 100% droog blijft in een waterdichte, ademende jas is het antwoord: “nee, niet altijd”. Bij intensieve activiteiten, zoals actief wandelen of hardlopen, waarbij je flink zweet, kun je toch last krijgen van condens aan de binnenkant van de ademende, waterdichte jas. Het transpiratievocht kan niet voldoende snel doorgelaten worden en je wordt gaandeweg toch nat. Bij een doorweekte buitenlaag, neemt het ademend vermogen nog verder af. Maar soms heb je liever wat transpiratievocht aan de binnenkant van je jas dan helemaal doorweekt te zijn van de regen.
Hoe maak je nu de juiste keuze voor een regenjas? Het is belangrijk om te weten wat waterdicht precies inhoudt, wat ademend vermogen is, waarvoor je het kledingstuk gaat gebruiken (hoe actiever de inspanning, hoe groter het belang van ademend vermogen) en welke kleding je onder je regenjas draagt.
Waterdicht
De waterdichtheid van een jas wordt uitgedrukt in de waterkolom. De waterkolom geeft aan hoeveel druk, in mm per cm², water op het materiaal kan uitoefenen, voordat het lekt. Hoe hoger de waterkolom, hoe meer druk de stof aankan en hoe waterbestendiger deze is.
De meest waterdichte jas is een plastic zak, een goedkope regenjas heeft hetzelfde principe. Het laat helemaal geen water door. Het grote nadeel hieraan, is dat er ook geen water van binnen naar buiten kan. Dus als je gaat transpireren, condenseert het water aan de binnenkant van de jas en wordt je alsnog kletsnat. Niet van de regen maar van het vocht aan de binnenkant van de jas.
Ben jij een hardloper, dan wordt je vaak liever nat door (verfrissende) regen, dan nat door je eigen zweet. Goed ademend vermogen is dan belangrijker. Een hogere waterkolom is dus niet altijd de meest geschikte jas.
Voor de wandelaar kan dit juist andersom zijn. Je wil liever tijdens je lange wandeltocht licht vochtige onderkleding hebben, dan volledig doorweekt zijn door de regen. De hogere waterkolom is hier dus wel verstandig.
Houdt er rekening mee dat een jas pas volledig waterdicht is als hij ook de volgende 2 elementen in zich verwerkt heeft:
- waterafstotende ritsen of ritsen beschermd door een dubbele flap
- getapete of gelaste naden
Welke waterkolom moet een jas hebben? Enkele voorbeelden:
- Een half uurtje met de hond wandelen: een jas met een waterkolom van 10.000mm voldoet. Je bent niet lang in de regen en de kans op condenserend zweet is klein.
- Langere wandelingen met een lichte wandelrugzak: 10.000-15.000 mm, waterdicht bij lichte regen en sneeuw en bestand tegen lichte druk.
- Trektocht met rugzak: kies een waterkolom van minimaal 15.000 mm of meer, maar liever nog een jas met een waterdicht membraan zoals gore-tex met een hogere waterkolom. Schouderbanden van een rugzak zorgen voor druk op de schouders. Daarom heb je een hogere waterkolom nodig.
- Hardlopen: tijdens intensief sporten maakt je lichaam meer warmte aan. Het lichaam koelt af door te zweten. Als hardloper wil je dat dit transpiratievocht snel verdampt, zodat je niet nat blijft en te ver afkoelt. Het ademend vermogen is dus belangrijker dan de waterdichtheid. Een waterkolom van 10.000-15.000 waterkolom voldoet, let vooral op een zeer hoog ademend vermogen.
- Fietsen: bij een hogere snelheid (bijvoorbeeld met elektrische fiets of speed pedelec) kies je voor een hogere waterkolom. Je warmt minder op omdat je minder inspanning levert dan in vergelijking met fietsen op een gewone fiets. Een hogere snelheid betekent ook meer druk op je jas. Kies daarom voor een jas met 25.000-30.000 mm waterkolom. Voor wielrenners is een waterkolom van 10.000-15.000 mm ideaal, je lichaam genereert voldoende warmte om het vocht snel te laten verdampen bij een plotselinge regenbui.
Ademend vermogen
Bij een hoge waterkolom is het ademend vermogen zeer belangrijk. Ademend vermogen is het afvoeren van waterdamp van binnenuit, maar moet tegelijkertijd het wind en neerslag buitenhouden .
Met behulp van een membraan of coating kan een waterdicht kledingstuk ademen.
- Jassen met bijvoorbeeld Gore-Tex hebben een 100% waterdicht en ademend membraan. Dit membraan is tussen de buitenstof en de voering (drielaags membraan) of onder de buitenstof (tweelaags membraan) geplakt. De poriën van dit membraan zijn klein genoeg om waterdruppels tegen te houden, maar groot genoeg om waterdamp (zweet) door te laten. Producten met Gore-tex hebben een waterkolom van minimaal 28.000 mm.
- Jassen met een coating hebben een waterdichte laag tegen de binnenkant. Net als bij een membraan hebben veel coatings ook microporiën die de waterdamp doorlaten. Een coating is vaak goedkoper dan het gebruik van een membraan. Ze zijn goed ademend en winddicht, maar gevoeliger voor slijtage waardoor ze na verloop van tijd minder waterdicht zijn.
- Beide types hebben vaak ook een DWR behandeling (Durable Water Repellent). Dit zorgt ervoor dat regendruppels van de buitenkant van de regenjas afparelen. Als deze laag slijt kunnen waterdruppels in de buitenlaag trekken. De jas is niet lek maar zal minder goed ademen en voelt klam en koud aan. Dit is de reden dat een jas onderhoud nodig heeft.
Gebruik en onderkleding
Er zijn een aantal externe factoren die invloed hebben op de waterdichte en ademende eigenschappen van regenkleding en dus bepalen of jij optimaal kunt genieten van de kleding.
- Verschillen in temperatuur en/of luchtvochtigheid tussen de binnen- en buitenzijde van de jas. Er moet een verschil bestaan in temperatuur tussen de binnen- en de buitenzijde van het membraan. De lichaamstemperatuur is over het algemeen hoger dan de omgevingstemperatuur. Hierdoor ontstaat in de kleding een iets hogere druk dan erbuiten. De waterdamp wordt hierdoor naar buiten ‘geduwd’. Hoe groter het verschil in temperatuur, des te hoger het ademend vermogen. Hoe kleiner die verschillen, hoe minder het ademend vermogen van de jas.
- Wind is een vorm van druk, net als het dragen van een rugzak over een waterdichte jas of op je knieën zitten in nat gras. Deze verhoogde druk zorgt ervoor dat er een grotere kans is, dat water door het kledingstuk heen komt. Een hogere waterkolom is dan aan te raden.
- Intensiteit van bewegen. Bij een intensieve hardlooptraining in een waterdichte jas, zul je merken dat transpiratievocht niet snel genoeg afgevoerd kan worden. Als je een paar minuten een rustiger tempo loopt, zal je weer goed opdrogen. Dit komt door het verschil in afvoerend vermogen van de kleding en de toevoer van vocht door het lichaam.
- Onderkleding. Je moet ervoor zorgen dat de andere kledinglagen onder de jas ook ademend zijn. Zelfs de meest ademend jas is niet effectief als het vocht door je basislaag wordt vastgehouden. Dus als je katoen kiest voor je eerste en tweede laag, dan zal het ademend vermogen van de jas niet naar wens werken. Om een regenjas optimaal te laten presteren is het dus belangrijk om het drielagensysteem toe te passen. Draag sneldrogend technisch ondergoed onder je regenkleding.
Correct onderhoud
- Waterdichte kleding met een membraan moet goed onderhouden worden. Je kledingstuk gaat langer mee wanneer je de was- onderhoudsvoorschriften toepast. Wassen zorgt ervoor: 1. Dat de poriën in het membraan goed schoon blijven (en dus kunnen blijven ademen), 2. De lagen waar de kleding uit bestaat goed aan elkaar vast blijven zitten (door een opeenhoping van lichaamsvet en transpiratie kunnen deze loslaten), 3. En dat de impregnatie van de buitenstof opnieuw geactiveerd wordt.
- De buitenzijde van de stof is vaak geïmpregneerd met een waterafstotende laag. Deze hydrofobe laag zorgt ervoor dat waterdruppels niet de stof intrekken maar er vanaf rollen. Dit afparelen heeft een positief effect op het ademend vermogen omdat er zich op deze manier geen dun waterlaagje op de stof vormt dat het ontsnappen van waterdamp verhindert. Een waterafstotende impregnatie slijt uiteindelijk van de kleding af. Het is daarom raadzaam je waterdichte kledingstuk zo nu en dan opnieuw te impregneren.
Aanschaf
Denk bij de aanschaf van een regenjas dus vooral na over de omstandigheden waarin je je materiaal gaat gebruiken. Hoe actiever je bent, hoe belangrijker het ademend vermogen is. Draag de juiste kleding onder je regenjas om het ademend vermogen optimaal te benutten. Met de juiste kleding combinatie hoeft regen geen belemmering meer te zijn voor een flinke wandeling of een hardlooptraining.